Η Ισπανιόλα(/ˌhɪspənˈjoʊlə/, ισπανικά: La Española, λατινικά: Hispaniola, γαλλικά: Hispaniola, αϊτινά κρεολικά: Ayiti, ταΐνο: Ispayola/ Quisqueya) είναι νησί της Καραϊβικής θάλασσας, ανοιχτά της Κεντρικής Αμερικής, το δεύτερο σε μέγεθος των Μεγάλων Αντιλλών μετά την Κούβα, η οποία βρίσκεται ΒΔ της Ισπανιόλας και το πολυπληθέστερο νησί στην Καραϊβική.
Έχει έκταση 76.480 τ. χλμ., και πληθυσμό 22.077.535 κατοίκους (2021). Πολιτικά, το νησί χωρίζεται σε δύο κράτη: τη Δημοκρατία της Αϊτής, η οποία καταλαμβάνει τρία όγδοα του νησιού, και στη συνέχεια, τη Δομινικανή Δημοκρατία, η οποία εκτείνεται στα ανατολικά.
Το μόνο άλλο διαιρεμένο νησί της Καραϊβικής είναι ο Άγιος Μαρτίνος, ο οποίος μοιράζεται μεταξύ της Γαλλίας (Άγιος Μαρτίνος (Γαλλία)) και της Ολλανδίας (Άγιος Μαρτίνος (Ολλανδία)).
Στην Ισπανιόλα ιδρύθηκε η πρώτη αποικία των Ευρωπαίων στην Αμερική το 1492, της Λα Ναβιδάδ (1492–1493), καθώς και η πρώτη πόλη, η Λα Ισαμπέλα (1493–1500), και η πρώτη μόνιμη εγκατάσταση - η τρέχουσα πρωτεύουσα της Δομινικανής Δημοκρατίας, το Σάντο Ντομίνγκο (περίπου το 1498).
Αυτοί οι οικισμοί ιδρύθηκαν διαδοχικά σε καθένα από τα τρία πρώτα ταξίδια του Χριστόφορου Κολόμβου.
Ετυμολογία
Το νησί ονομαζόταν με διάφορα ονόματα από τους ιθαγενείς του, τους Ταΐνο.
Οι Ταΐνο δεν είχαν γραπτή γλώσσα, επομένως, ιστορικά στοιχεία για αυτά τα ονόματα προέρχονται από τρεις Ευρωπαίους ιστορικούς: τον Ιταλό Πέτρο Μάρτυρα της Ανγκιέρα και τους Ισπανούς Βαρθολομαίο ντε λας Κάζας και Γκονζάλο Φερνάντεζ ντε Οβιέδο.
Ο Φερνάντεζ ντε Οβιέδο και ο Ντε λας Κάζας κατέγραψαν ότι το νησί ονομαζόταν Αϊτή («Ορεινή Γη») από τους Ταΐνο.
Ο Ανγκιέρα πρόσθεσε ένα άλλο όνομα, το Quisqueya (δήθεν «Μητέρα όλων των εδαφών»), το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως στη Δομινικανή Δημοκρατία για να περιγράψει τη χώρα, όχι ολόκληρο το νησί.
Αν και η χρήση της Αϊτής από τους Ταΐνο έχει επαληθευτεί και το όνομα χρησιμοποιήθηκε και από τους τρεις ιστορικούς, στοιχεία δείχνουν ότι αναφέρεται μόνο στη βορειοανατολική περιοχή που είναι τώρα γνωστή ως Los Haitises στη Δομινικανή Δημοκρατία, και όχι σε ολόκληρο το νησί.
Όταν ο Κολόμβος κατέλαβε το νησί το 1492, το ονόμασε Insula Hispana στα λατινικά και La Isla Española στα ισπανικά, και τα δύο σημαίνουν «ισπανικό νησί».
Ο Ντε λας Κάζας συντόμευσε το όνομα σε Española, και όταν ο Ανγκιέρα περιέγραψε λεπτομερώς από τη μεριά του το νησί στα λατινικά, του έδωσε το όνομά Hispaniola.
Στον παλαιότερο τεκμηριωμένο χάρτη του νησιού, που δημιουργήθηκε από τον Andrés de Morales, το Los Haitises φέρει την ονομασία Montes de Haití («βουνά της Αϊτής»), και ο Ντε λας Κάζας προφανώς ονόμασε ολόκληρο το νησί της Αϊτής βάσει αυτής της συγκεκριμένης περιοχής, όπως δηλώνει ο Ανγκιέρα ότι το όνομα ενός μέρους δόθηκε σε ολόκληρο το νησί.
Λόγω των Ταΐνο, της ισπανικής και της γαλλικής επιρροής στο νησί, ιστορικά ολόκληρο το νησί αναφέρεται συχνά ως Haiti, Hayti, Santo Domingo, St. Domingue ή San Domingo.
Οι αποικιακοί όροι Santo Domingo και Saint-Domingue εφαρμόζονται μερικές φορές σε ολόκληρο το νησί, αν και αυτά τα ονόματα αναφέρονται, αντίστοιχα, στις αποικίες που έγιναν η Αϊτή και η Δομινικανή Δημοκρατία.
Δεδομένου ότι το λογοτεχνικό έργο του Ανγκιέρα μεταφράστηκε στα αγγλικά και τα γαλλικά αμέσως μετά τη σύνταξη του, το όνομα Ισπανιόλα έγινε ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος όρος στις αγγλόφωνες χώρες για το νησί σε επιστημονικά και χαρτογραφικά έργα.
Το 1918, η κυβέρνηση κατοχής των Ηνωμένων Πολιτειών, με επικεφαλής τον Χάρι Σέπαρντ Ναπ, υποχρέωσε τη χρήση του ονόματος Ισπανιόλα στο νησί και συνέστησε τη χρήση αυτού του ονόματος στην Εθνική Γεωγραφική Εταιρεία.
Το όνομα «Αϊτή» υιοθετήθηκε από τον επαναστάτη της Αϊτής Ζαν Ντεσαλέν το 1804, ως επίσημο όνομα του ανεξάρτητου Αγίου Δομίνικου, ως φόρος τιμής στους Αμερικανούς ιθαγενείς του νησιού.
Υιοθετήθηκε επίσης ως επίσημο όνομα του ανεξάρτητου Αγίου Δομίνικου, ως Δημοκρατία της Ισπανικής Αϊτής, ένα κράτος που υπήρχε από τον Νοέμβριο του 1821 έως την προσάρτησή της από την Αϊτή τον Φεβρουάριο του 1822.
Από την Βικιπαίδεια
Φωτογραφίες από
https://www.expedia.com/
https://www.reddit.com/
https://runawayexperiences.com
https://veronikasadventure.com/
https://www.dreamstime.com/phot
(κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση)
.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου